Er gaat niets boven een Nederlandse foodmarkt. Of het nu gaat om de geur van verse stroopwafels, het geroep van marktkooplui of de kans om wilde paddenstoelen te vinden die je nooit in de supermarkt ziet, markten bieden een ervaring die nergens anders te krijgen is. Maar in een land waar je alles van pizza tot printerinkt binnen enkele minuten kunt laten bezorgen, blijft de markt iets waarvoor je fysiek op pad moet. Is het tijd om dat te veranderen?
Sommigen vinden dat je niet aan traditie moet sleutelen. Anderen wijzen erop dat markten langzaam verdwijnen uit het dagelijkse leven als ze niet meegaan met de tijd. Nu gemak steeds belangrijker wordt en mobiel bestellen de norm is, wordt het tijd om de vraag te stellen: moeten markten een eigen bezorgapp krijgen?
Wat markten al goed doen
Markten zijn hun tijd al vooruit op één belangrijk punt: ze draaien om menselijk contact en vertrouwen. Vaste klanten kennen hun favoriete kraamhouders bij naam. Er is een reden waarom mensen iedere week terugkomen voor hun kaas, vis of groenten. Dat persoonlijke contact is iets wat supermarkten en grote online platforms maar moeilijk kunnen bieden.
In veel steden en dorpen zijn markten het kloppend hart van de buurt. Ze weerspiegelen lokale cultuur, steunen kleine ondernemers en bieden een afwisseling die met de seizoenen verandert. Maar ze zijn afhankelijk van bezoekersaantallen. Als mensen niet komen, wordt er niets verkocht. En juist daar komt het belang van gemak om de hoek kijken.
Wat mobiel winkelen normaal heeft gemaakt
De meeste mensen zijn gewend geraakt aan gemak. Alles moet snel en simpel kunnen, van het bestellen van sushi tot het laten bezorgen van boodschappen of zelfs medicijnen. Die verwachting stopt niet bij eten alleen. Ook vermaak is meegegaan in die ontwikkeling.
Kijk bijvoorbeeld naar de beste goksites. Deze platforms laten goed zien hoe sectoren die vroeger vooral offline plaatsvonden, nu volledig zijn ingericht op mobiel gebruik. Of iemand nu even snel wil spelen of iets wil inzetten, alles werkt via een app of mobielvriendelijke website. Dat draait om gebruiksgemak. Niet om de beleving weg te halen, maar juist om die beleving makkelijker bereikbaar te maken. Diezelfde mentaliteit zie je terug in sectoren zoals reizen, entertainment en retail.
Als gebruikers via hun telefoon kunnen scrollen, bestellen en betalen voor allerlei diensten, waarom zou dat dan niet kunnen voor de markt?
Hoe zo’n marktapp eruit zou kunnen zien
Een bezorgapp hoeft de markt niet te vervangen. Het kan juist een aanvulling zijn. Denk aan een wekelijkse box samengesteld door marktkraamhouders uit jouw buurt, geleverd op vrijdagochtend. Of een digitale kraam waar je vooraf bestelt en later zonder wachtrij ophaalt.
Zelfs realtime updates zijn denkbaar. Stel dat een visboer verse Zeeuwse oesters heeft met een beperkte voorraad, deze kunnen via de app direct beschikbaar worden gesteld voor bezorging of afhalen. Hetzelfde geldt voor seizoensproducten zoals asperges of bloedsinaasappels. De technologie bestaat al. Wat ontbreekt, is een praktische structuur waar zelfstandige marktondernemers in kunnen stappen.
De voordelen voor klanten én ondernemers
Voor marktkraamhouders kan zo’n app extra omzet opleveren. Is het slecht weer? Geen probleem, de bestellingen kunnen alsnog doorgaan. Te druk aan de kraam? Laat klanten vooraf betalen en later afhalen. Voor consumenten betekent het toegang tot marktproducten zonder hun dag te hoeven omgooien. Win-win, simpel gezegd.
Een app maakt markten ook beter zichtbaar. Veel mensen weten simpelweg niet waar of wanneer er een markt is. Een digitaal overzicht helpt om dat te ontdekken. Voeg daar beloningen of speciale aanbiedingen aan toe, en het wordt al snel aantrekkelijker om mee te doen.
Wat er al bestaat in Nederland
Hoewel de meeste markten nog geen bezorgservice aanbieden, zijn er wel bewegingen in die richting. Platforms als Rechtstreex en Local2Local maken het al mogelijk om direct bij boeren en producenten te bestellen, vaak voor thuisbezorging of afhaalpunten. Het zijn geen marktkramen, maar de gedachte is vergelijkbaar: lokaal, persoonlijk en ambachtelijk.
In steden als Amsterdam en Rotterdam zijn er experimenten geweest waarbij foodtrucks of ambachtelijke kramen via digitale platforms bestellingen accepteerden tijdens evenementen. Maar een landelijke app die reguliere markten verbindt? Die is er nog niet.
De uitdagingen zijn echt, maar niet onmogelijk
Een app opzetten voor markten is niet zonder obstakels. Veel ondernemers hebben geen tijd of kennis om digitale bestellingen bij te houden. Verse producten vereisen zorgvuldige bezorging. En de marges op markten zijn vaak klein, wat het lastig maakt om extra kosten te dragen.
Toch zijn deze problemen oplosbaar. Denk aan gedeelde bezorgservices, collectieve apps die door een gemeente of marktorganisatie worden beheerd, of een abonnementsstructuur waarbij klanten wekelijks automatisch bestellen. Het belangrijkste is dat de charme van de markt behouden blijft, ook als het digitale pad bewandeld wordt.
Toekomst: straat en scherm kunnen samengaan
De markt hoeft zich niet opnieuw uit te vinden. Ze moet alleen vindbaar blijven. Een app neemt niets weg van de geur van vers brood of het praatje met de visboer. Het zorgt er alleen voor dat wie géén tijd heeft om te gaan, tóch kan genieten van de marktkwaliteit.
Digitale tools zijn er om traditie te ondersteunen, niet te verdringen. Net zoals de beste goksites mobiele toegang hebben toegevoegd zonder de beleving te verliezen, kunnen markten zich ook aanpassen zonder hun karakter te verliezen. Alles wat nodig is, bestaat al. De vraag is of we het durven gebruiken.
Conclusie
Markten zijn onmisbaar in het Nederlandse straatbeeld, maar dat maakt ze niet automatisch toekomstbestendig. Een bezorgapp hoeft geen bedreiging te zijn. Het kan juist helpen om markten relevant te houden in een tijd waarin gemak regeert. Wie weet zit de toekomst van de markt niet alleen in een kraam op zaterdag, maar ook in een doos op je keukentafel.